با کودک کم هوش چه کنیم؟

بعد از دیدن چه علائمی باید به کم هوش بودن کودکمان شک کنیم .مشخصا همه ی والدین از داشتن کودکانی باهوش و زیرک خوشحال و خرسند می شوند ،اما اگر کودکی کم هوش باشد والدین خود را نگران خواهد کرد .

در اینجا به علائمی اشاره خواهیم کرد که نشانه ی کم توانی ذهنی کودک خواهد بود :

علایم نشان دهنده ی کم توانی ذهنی کودک :

کارکرد ذهنی پایین تر از حد میانگین جامعه

هوش یک پدیده ی روانشناختی است که در مورد آن نظرات مختلفی بیان شده است.کارکرد ذهنی به قابلیت های افراد در بادگیری،تصمیم گیری،حل مسئله ،تفکر و خلاقیت و قابلیت های این چنینی می گویند. توانایی کودک در این قابلیت ها نشان دهنده ی هوش او است ،هرچه توانایی او در این قابلیت ها کمتر باشد هوش کودک نیز پایین تر است .

با تست های مخصوص روانشناختی میتوان بهره هوشی یا آی کیو کودک را سنجید. میانگین نمره مشخص شده برای بهره هوشی افراد در جهان ۱۰۰ است و بهره ی هوشی اکثر مردم بین ۸۵ تا ۱۱۵ می باشد. بر اساس این سنجش کودکانی که بهره هوشی شان بالاتر از این مقدار است افراد با هوش برتر هستند و افرادی هم که بهره هوشی آنها از این مقدار پایین تر باشد، یعنی بین 70 تا 90 باشد ، افراد دیرآموز هستند و کودکان پایین تر از 70 تا 75 کم توان ذهنی شمرده می شوند.

مشکل یا کمبود در رفتارهای سازشی

رفتار ها و مهارت هایی که کودک برای برقراری ارتباط با محیط اطرافش یاد می گیرد و انجام می دهد را رفتار های سازشی می گوییم. کارهایی از قبیل لباس پوشیدن،تمیز کردن خانه ، حرف زدن با دیگران و …

این رفتار ها در طی رشد کودک به تکامل می رسند و از هر کودک با توجه به اقتضای سنش می توان توقع داشت نه بیشتر. اگر کودکی در انجام این رفتار ها مشکل داشته باشد و نتواند هر یک از آنها را به درستی انجام دهد و همچنین علاوه بر ناتوانی در انجام این کارها رفتار های ناپسندی مانند پرخاشگری یا خود آزاری هم داشته باشد و نتوانند روی رفتارشان کنترل داشته باشند و باعث اذیت دیگران شوند ،می توان گفت این کودک در رفتارهای سارشی مشکل دارد.

مشکلات حرکتی

از آنجایی که هوش رابطه ی مستقیمی با مهارت های حرکتی دارد ، کودکان باهوش در انجام مهارت های حرکتی علی الخصوص حرکات ظریف دست ماهر تر از کودکان کند ذهن عمل می کند .

کودکان کم توان ذهنی تاخیر در حرکات دارند یهنی دیرتر از کودکان عادی راه می روند،می نشینند و یا در انجام مهارت های حرکتی بی دقت هستند.که میتوان گفت علت این تاخیر ،عدم درک درست مغز از وضعیت بدن است بنابراین چون کودک ضعف در درک دارد نمی تواند به خوبی مهارت ها را یاد بگیرد و تقلید کند.

مشکلات گفتاری

مهارت های کلامی و صحبت کردن نیز با هوش رابطه ی مستقیم دارد،یعنی هر چه توان درک صحبت های دیگران و بیان خاسته های خودش کمتر باشد سطح هوشی کودک پایین تر است. کودکانی که زیبا و رسا صحبت می کنند و دامنه ی لغاتشان زیاد است و در نوزادی زودتر حرف زدن را شروع کرده اند از هوش بالاتری برخوردارند، البته لازم به ذکر است که عواملی مانند آموزش و محیط را در این موارد باید مورد توجه قرار داد.

اختلالات حسی

پنج حس اصلی یعنی بویایی ،چشایی، شنوایی ،بینایی، لامسه باعث ارتباط بدن ما با محیط بیرون است. بدن ما از طریق گیرنده های مخصوص در پوست ،چشم،بینی و زبان تحریکات خارجی را دریافت میکند، و اطلاعات را به مغز میفرستد تا آنجا هر یک ار آنها تفسیر شوند و سپس مغز پاسخ مناسب را می دهد، این پاسخ نشان دهنده ی میزان درک ما از تحریک است.

علاوه بر سالم بودن چشم ،گوش،زبان،پوست و بینی کودک ،اگر هر یک از این مراکز در مغز به خوبی کار نکند کودک نمیتواند به درستی عکس العمل رفتاری و حرکتی درستی به صدا،لمس،نور،مزه،بو بدهد. اینها اختلالات بسیار شایعی در کودکان کم توان ذهنی است.

اختلال یادگیری را با کند ذهنی اشتباه نگیرید

دقت داشته باشید اختلالات یادگیری را با کند ذهنی اشتباه نگیرید . در اختلالات یادگیری عواملی مثل ژنتیک،محیط، عوامل رشدی و زیستی بسیار دخیل هستند. در اختلالات یادگیری متخصصان مهارت های حرکتی را بسیار مهم و پایه ی یادگیری می دانند.

با کودک کم هوش چه کنیم؟
والدین عزیز به محض اطلاع از مشکل اختلال یادگیری در کودک با متخصصان مربوطه مشورت کنید و کودک را در بهبود هر چه سریعتر و افزایش عملکرد او یاری کنید و از به کارگیری روش های سنتی و غیر علمی در درمان کودک جدا خودداری کنید.

بازی هوش کودکان

برای پاسخ به این سوال که (با کودک کم هوش چه کنیم؟) میتوانیم چند نمونه بازی هوش به شما معرفی کنیم.

معرفی چند بازی برای بالا بردن بهره ی هوشی کودک

بازی با بلوک های خانه سازی

با استفاده از بلوک ها الگوی ساده ای بسازید مثلا دو بلوک در کنار هم و یک بلوک روی آن قرار دهید و سپس از کودک بخواهید این الگو را عین شما بسازد .
سپس می توانید از او بخواهید خودش یک الگو بسازد.

به الگو سازی با کودک ادامه دهید تا در این کار مهارت کسب کند شما میتوانید به مرور الگوها را سخت تر و پیچیده تر کنید. و در نهایت از کودک بخواهید الگوهای مختلفی را آزادانه طراحی کند و بسازد .
پس از ساخت الگوهای مختلف کودک احساس غرور میکند و این امر باعث افزایش اعتماد به نفس او می شود.

اسباب بازی های تو در تو

این اسباب بازی ها،اسباب بازی هاییست که در سایز های مختلف هستند و کودک می تواند آنها را طی چند مرحله داخل هم قرار دهد.
شما میتوانید در منزل و با وسایل خانه مانند کاسه یا فنجان و یا جعبه هاب ابعاد مختلف نیز این بازی را با کودک انجام دهید.

دقت داشته باشید که ابتدا از تعداد کم شروع کنید و سپس به تعداد آن بیافزایید .
بازی برج مکعب یک از این بازی هاست که شامل ۱۰ مکعب از جنس مقوای سخت در ۱۰ اندازه مختلف است که به کودک کمک می‌کند تا علاوه بر داخل هم قرار دادن مکعب ها ،کودک می تواند با روی هم چیدن مکعب‌ها، ضمن تقویت ماهیچه‌های ظریف دست خود، مفاهیم متنوع دیگری را نیز فرا بگیرد.

این نوع بازی ها به علت به چالش کشیدن ذهن کودک می تواند کودک را در زمینه تقویت حل مسئله یاری دهد.

بازی های تطبیقی

این نوع بازی ها باعث افزایش دقت و تمرکز و افزایش قدرت تطبیق در کودک می شود .آزمون و خطا اساسی ترین روش برای حل یک مسئله است، که در بازی های تطبیقی کودکان باید مدام در حال آزمون و خطا باشند تا بتوانند به تطبیق درست برسند.

بازی مکعب هوش یکی از انواع این بازی هاست ،یک مکعب مربع که با فرم پازلی اضلاع آن به هم متصل شده ، هر وجه این مکعب ها دارای سه شکل است که کودک باید با تطابق دادن هر شکل و پیدا کردن شکل مناسب، قطعه را از آن حفره به داخل مکعب بیاندازد.

بازی تضاد

این بازی برای کودکان بالای 2 سال مناسب است که مفهوم مخالف را درک کنند . در این بازی باید تصاویری از چیز هایی که مخالف یکدیگر هستند جمع آوری کنید یا خودتان نقاشی آنها را رسم کنید و آنها را روی کارت بچسبانید، کارت ها را روی میز مخلوط کنید. از کودک بخواهید یک کارت بردارد وبه شما نشان دهد در مورد تصویر روی کارت برای او توضیح دهید و از او بخواهید مخالف آنرا در بین کارت ها پیدا کند و به شما بدهد.

توجه : در انجام این بازی دقت داشته باشید از تعداد خیلی کم شروع کنید تا کودک دچار سردرگمی نشود . و حتما قبل از انجام این بازی مفهوم مخالف یل تضاد را کاملا برای کودک شرح دهید.